Józef Dowgwiłło - pierwszy proboszcz parafii rzymskokatolickiej w Białowieży

Proboszczowie białowieskiej parafii

Pierwszy proboszcz i organizator parafii rzymskokatolickiej p.w. św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Białowieży.

 Urodził się 17 listopada 1892 roku w Kiljanach (pow. kowieński), z ojca Kazimierza i matki Kazimiery (z d. Dołongowskiej).

   Parafia rzymskokatolicka w Białowieży została erygowana 15 sierpnia 1926 roku. Z braku własnej świątyni, pierwsze Msze św. ks. Józef odprawiał w kaplicy urządzonej w dawnej jadalni w pałacu carskim. Stanął na czele powołanego Komitetu Budowy Kościoła. Skrzętnie gromadził fundusze. Budowę świątyni rozpoczął w 1927 roku. Prowadził ją ofiarnie mimo problemów finansowych oraz różnych przeciwności i kłopotów. Konsekracja kościoła odbyła się 16 października 1934 roku.

  Równolegle z budową świątyni ks. Józef dbał o ożywienie ducha religijnego swych parafian. Z jego inicjatywy powstała Krucjata Eucharystyczna, Żywy Różaniec, cztery kolumny Akcji Katolickiej, Stowarzyszenie Katolickie Mężów i Niewiast, III Zakon św. Franciszka. Działało prężnie Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej. Założona została biblioteka parafialna. Upowszechniano prenumeratę czasopism religijnych. Organizowane były odczyty, spotkania oraz różne imprezy.

   Ks. Józef uczył religii w Państwowej Szkole dla Leśniczych. Nadmierną pracą znacznie nadwerężył swoje zdrowie. Swojemu następcy pozostawił zorganizowane życie religijne i nieukończony jeszcze kościół (nie posiadał on głównej wieży i tynków, ale był już prowizoryczne urządzony).

   W dniu 15 maja 1935 roku przekazał parafię swojemu następcy ks. Władysławowi Paczkowskiemu. Sam wyjechał do Moniek, gdzie również był proboszczem (zob. „Zjednoczenie Katolickie” nr 11/1935). Jesienią 1939 roku NKWD aresztowało i osadziło ks. Józefa w Knyszynie. Został on jednak wkrótce zwolniony, po tym jak tłum wiernych urządził manifestację w jego obronie przed siedzibą placówki NKWD.

   Ks. Józef Dowgwiłło zmarł 8 września 1964 r. w Surażu. Spoczął na suraskim cmentarzu parafialnym. (Oprac. Piotr Bajko)

Galeria